In bepaalde tijden van het jaar (zoals de zomer), waarbij het `Ishâ’-gebed rond middernacht moet plaatsvinden en de volgende ochtend het fadjr-gebed (zonsopgangsgebed) al rond de klok van drieën valt- wordt vaak de vraag gesteld of het is toegestaan het Maghrib-gebed en het ‘Ishâ’-gebed direct achter elkaar te bidden. Vele mensen klagen over gebrek aan slaap, waardoor hun humeur en fitheid ze parten gaat spelen gedurende de dag waarin ze geacht worden te functioneren.
Ook is er voor velen de vraag of het combineren van beide gebeden is toegestaan wanneer de werktijden dusdanig moeilijk liggen, en men op het werk geen gelegenheid heeft om het gebed te verrichten.
Ahmad, Qadi Husayn, Al-Khattabi en Al-Mutawali van de Shafi`itische school zijn van mening dat het toegestaan is twee gebeden met elkaar te combineren, of op het tijdstip van het laatste gebed of op het tijdstip van het eerste.
Dit kan bijvoorbeeld vanwege ziekte. Dit is namelijk een groter ongemak dan regen. An-Nawawi zegt: “Dit is een geprononceerde opinie gestoeld op bewijzen”. In al-Mughni staat: “De ziekte waarbij het is toegestaan om de gebeden te combineren is het die anders nog meer zwakte en ongemakken zou voortbrengen.” (als men ze gescheiden moest verrichten)”.
De Hanbalitische jurisprudenten zijn het meest soepel en hebben het voor de moslim toegestaan om, zo nu en dan, het Dohr en`Asr samen te bidden of het Maghrib en `Ishâ’, vanwege bepaalde omstandigheden. Voor de zieke, voor de zogende moeder waarvoor het moeilijk kan zijn om voor iedere afzonderlijke Shalât (verplicht gebed) haar kleding te reinigen, voor de vrouw die geregeld tussentijdse bloedingen heeft, voor degene die aan incontinentie lijdt, voor degene die zichzelf niet kan reinigen en voor degene die zijn leven vreest of zijn eigendommen of zijn familie, zo schrijft men, is het toegestaan de gebeden gezamenlijk te verrichten, als het afzonderlijk bidden te zwaar wordt.
Ibn Taymiyyah zei: “De meest soepele mening is die van de Hanbalieten, die het toestaan de twee gebeden met elkaar te combineren als men het druk heeft.” (An-Nasa’i heeft hierover iets van de Profeet (صلى الله عليه وسلم) overgeleverd).
Tevens zeggen ze dat ook de kok en de bakker, noem maar op, de gebeden mogen combineren als ze vrezen dat hun investeringen er anders onder zullen lijden en ze misschien failliet raken, of bijvoorbeeld een dokter die een operatie moet uitvoeren. In deze situatie is het bijvoorbeeld ook toegestaan om de gebeden te combineren, omdat de situatie het vereist.
En dit brengt een heleboel rust
Het gebeurde dat de Profeet (صلى الله عليه وسلم), gebeden met elkaar combineerde, ook als hij niet op reis was of als het niet regende. Ibn `Abbas werd hier naar gevraagd. Men vroeg hem: “Wat was de bedoeling van de Profeet hiervan?”. Hij antwoordde: “Hij wilde zijn Oemmah (Islamitische gemeenschap) niet overbelasten”. (Deze hadith komt uit Sahih Muslim.)
Als het af en toe te zwaar is om het verplichte gebed op de vastgestelde tijden te verrichten, dan is het toegestaan de gebeden te combineren, alleen op voorwaarde dat het niet een gewoonte wordt…of dat men het gebruikt bij verschillende gelegenheden waarbij men gewoon zin heeft om iets leuks te gaan doen, zonder echt een goede reden hiervoor te hebben. Het is dus alleen toegestaan op bepaalde momenten of onder bepaalde omstandigheden, en niet voor altijd…het is toegestaan om de moslim te ontlasten en het hem/ haar minder zwaar te maken.
Als iemand bijvoorbeeld in ploegendienst werkt, en zijn/ haar werk begint voor de Maghrib-Shalât en duurt tot na de tijd van het `Ishâ’-gebed, dan mag hij/ zij ze met elkaar combineren. Al naar gelang zijn/ haar omstandigheden kan men er een vroege combinatie van maken of juist een uitgestelde combinatie.
Dit hoort bij de regelgeving van de Islam, die het de naasten makkelijk wil maken en hen wil ontlasten. Maar wij zien niet in dat het gaan naar een feest, zoals bijv. een bruiloft, of familie bezoek etc. een excuus kan zijn en een reden om de gebeden tegelijkertijd te verrichten, vooral niet als er gelegenheid is om te bidden.
Men moet zich zeker niet schamen om de shalãt (het verplichte gebed) te gaan verrichten bij zulke gelegenheden, of het nu om mannen gaat of om vrouwen. Als het om de shalãt gaat, dan moet er geen plaats zijn voor schaamte. Het is een verplichting. Het is juist zo dat degenen die bij dergelijke gelegenheden met de shalãt beginnen een goed voorbeeld voor de anderen zijn, zodat de anderen gewezen worden op het belang ervan.
Dit komt van Allah’s (swt) regelgeving en die moet openbaar zijn, moslims zouden het openlijk moeten doen en het moeten eren.
“Dat is het. En als iemand God’s gewijde symbolen in ere houdt, dan komt dat van de godvrezendheid van de harten.” (Qor’aan Soerah Al-Haddj 22 aya 32)
Het probleem met dergelijke gelegenheden zoals bruiloften, familiebezoek, aqika’s (geboortefeest), besnijdenis, en andere gelegenheden, die geregeld plaatsvinden onder moslims, is dat ze vaak worden gehouden tijdens de tijden van de gebeden en dat ze deze overlappen- vooral het maghrib-gebed, zonder dat er rekening wordt gehouden met het recht van Allah (swt) of het geweten van de gelovigen die hun best doen om wel altijd op tijd het gebed te verrichten.
Als een ieder die het gewend is zijn gebeden op tijd te verrichten dit nu ook zou doen bij dergelijke feesten, dan zou dat degene die deze festiviteiten organiseren beïnvloeden en waardoor ze ervoor zouden zorgen dat er rekening mee wordt gehouden en dat er gelegenheid was om het te doen.
Maar bij iedere afzonderlijke gelegenheid, voor een ieder voor wie het zwaar is en het als een last ondervindt om het gebed op de vastgestelde tijd te verrichten, is het toegestaan de gebeden te combineren. Dit is voor iedere afzonderlijke persoon verschillend en men kan slechts voor zichzelf bepalen wat té zwaar is. En Allah (swt) leidt naar de juiste weg.
Hoe gaat het samenvoegen van het gebed in zijn werk?
Voorbeeld:
Men neemt het Dohr en het ‘Asr samen, door de laatste (‘Asr) naar voren te halen en door deze uit te voeren ná de tijd van het Dhor gebed. Of door het Dhor uit te stellen en om deze aan de begintijd van het ‘Asr uit te voeren.
Men leverde over dat de Profeet (saws) op een tocht naar Tabouk, het Dohr uitstelde, dat hij (saws) met het ‘Asr verrichte, en vervolgens het Maghreb uitstelde, dat hij (saws) met het Isja deed. (Al-Bucharie & Muslim).
Wil ik verder nog even kwijt dat het ‘Asr gebed, een belangrijk gebed is, in een Hadith staat er: ibn ‘Omar zei dat de Profeet (saws) zei: “Voor degene die het ‘Asrgebed nalaat is het alsof hij (iets) van zijn familie of eigendommen heeft {mosgoogle left} verloren.” (Al-Buchari & Muslim)
Wa alaikoem salaam wa Rahmatoellahi wa Barakatoeh
Oegtikoem fie dien Selima el Adel